Warsztaty pamięci partycypacyjnej – Kałuszyn

Program wydarzenia

17 października w Kałuszynie Fundacja Zapomniane przeprowadziła partycypacyjne warsztaty upamiętniające, których tematem było upamiętnienie żydowskiej historii miasta, cmentarza żydowskiego i masowego grobu ofiar Holokaustu.
Warsztaty były próbą przekształcenia stworzonej przez nas innowacyjnej praktyki upamiętniającej – zielonych upamiętnień – w wydarzenie partycypacyjne. Wydarzenie rozpoczęło się od projekcji filmu „Ukos Światła”, a po nim odbyło się spotkanie z potomkami kałuszyńskich Żydów, Wiktorią Kurtz i jej ojcem Arturem Kurtzem. Była to już trzecia wizyta Wiktorii w szkole w jej staraniach o budowanie długotrwałych relacji ze społecznością lokalną, jednak dla jej ojca, syna kałuszyńskich Żydów, była to pierwsza wizyta w mieście i w Polsce. Dzielili się historią rodzinną, rozmawiali o tym, kim są i jakie mają zamiary (przywrócenie pamięci o żydowskiej przeszłości w Kałuszynie) oraz rozmawiali z dziećmi, które mogły zadawać pytania i budować z nimi relacje
Celem warsztatów było włączenie lokalnej młodzieży – uczniów klas VII Szkoły Podstawowej w Kałuszynie – w proces długoterminowego zaangażowania w budowanie i pielęgnowanie lokalnej pamięci żydowskiej. Trzecią częścią warsztatów była rozmowa
z architektką krajobrazu Natalią Budnik, która wraz z Victorią Kurtz przedstawiła młodzieży pomysł oznaczenia roślinnością granic cmentarza żydowskiego i masowego grobu (w myśl idei „zielonego upamiętnienia”). Wspólnie przedstawili pomysł i przynieśli do szkoły rośliny wybrane do sadzenia na cmentarzu. Dzieci zapoznały się z roślinami, mogły je dotknąć i zadawać pytania. Po warsztatach rośliny zostały posadzone w doniczkach na terenie szkoły, aby dzieci mogły je pielęgnować przez całą zimę, a wiosną posadzić na cmentarzu.
Ideą warsztatów było poszerzenie idei „zielonych upamiętnień” i opracowanie metodologii, w której może to być dłuższy proces angażujący lokalną społeczność. Dzięki udanej współpracy ze szkołą dzieci będą pielęgnować rośliny aż do wiosny, kiedy to zasadzą je w wyznaczonym miejscu na cmentarzu.