Pamięć, przyroda i kult – miejsce cmentarza żydowskiego na Bródnie w przyszłości Warszawy

Program wydarzenia

23 czerwca 2024 odbyło się wydarzenie "Pamięć, przyroda i kult – miejsce cmentarza żydowskiego w przyszłości Warszawy".

W świetle bardzo niejasnej przyszłości cmentarza na Bródnie celem wydarzenia było zgromadzenie grupy osób, które można było uznać za partnerów w walce społeczności żydowskiej o zachowanie całego terenu tego konkretnego cmentarza żydowskiego - zarówno stale zagrożone zabytkowe miejsca pochówku, jak i zarośnięty i zdewastowany teren w obrębie jego murów.

Pierwsza część spotkania odbyła się na terenie samego cmentarza żydowskiego, gdzie przez ponad 2,5 godziny członkowie Zarządu gminy żydowskiej, kadra zarządzająca cmentarzami wyjaśniali wszystkie trudności, jakie napotykają przy podejmowaniu niezbędnych zadań, takie jak udokumentowanie, zachowanie i upamiętnienie, w utrzymaniu tego miejsca - miejsca pochówku ponad 200 tysięcy Żydów i ponad 40 tysięcy nagrobków.

Po szczegółowej wizycie na cmentarzu grupa spotkała się w siedzibie naszych partnerów w Domu Kultury Praga (lokalnej instytucji kultury), gdzie odbyła się długa dyskusja na temat pomysłów na zachowanie w jakiś sposób zarówno dziedzictwa materialnego, jak i tzw. Czwartej Natury – lasu porastającego cmentarza, zachowując jednocześnie funkcje turystyczne i tradycyjne religijne tego miejsca. Dyskusja zakończyła się dużym sukcesem, gdyż propozycje współpracy i wsparcia były bardzo wnikliwe dla gospodarzy spotkania i nawiązano przyszłą współpracę.

W wydarzeniu wzięli udział m.in. przedstawiciele starostwa powiatowego, konserwatorzy zabytków, a także kierownictwo dwóch znaczących warszawskich instytucji kultury – Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma i Muzeum Getta Warszawskiego – obie ważne głosy wsparcia w sytuacjach problematycznych dotyczących dziedzictwa żydowskiego w Polsce.