Konferencja “Odpowiednie dać rzeczy słowo”

Program wydarzenia

W XX wieku społeczeństwo polskie przeszło wiele znaczących wydarzeń polityczno-gospodarczych, które skutkowały masowymi migracjami, przymusowymi przesiedleniami i pośpiesznymi ucieczkami. W ich następstwie społeczeństwo polskie stało się w dużej mierze społeczeństwem postmigracyjnym, którego członkowie naznaczeni są zjawiskami wykorzenienia i niepamięci, zerwaniem ciągłości pokoleniowej i egzystencją w miejscach o przerwanych strukturach długiego trwania.

Świadectwami, towarzyszami, ale często i utrudnieniami owych doświadczeń migracyjnych – były i nadal są (choćby w ramach procesów postpamięci) różnego rodzaju rzeczy – funkcjonalne, sentymentalne, swojskie/obce. Podczas proponowanej konferencji chcielibyśmy się zastanowić przede wszystkim nad rolą rzeczy w procesach zmiany sprowokowanych decyzjami pojałtańskimi, chociaż uwzględniamy też inne perspektywy czasowe, zwłaszcza te współczesne.

Interesują nas zagadnienia związane z życiem kolejnych pokoleń na ziemiach przyłączonych do Polski w wyniku rozstrzygnięć konferencji w Jałcie i Poczdamie. Chcielibyśmy także poruszyć zagadnienia pozbawionych dziedziców rzeczy żydowskich czy pozostałości innych kultur regionalnych i etnicznych obecnych w granicach obecnej Polski. Istotnym celem konferencji będzie też przeanalizowanie procesów tabuizowania, zawłaszczania i odkrywania tych świadectw w przestrzeni publicznej i prywatnej, zarówno w Polsce, jak i szerzej – w Europie.

Chcemy także podjąć temat rzeczy z punktu widzenia migracji wewnętrznych, często o charakterze klasowym, które w okresie PRL naznaczały biografie kolejnych pokoleń, migrujących przede wszystkim ze wsi do miast.

Zapraszamy przedstawicielki i przedstawicieli takich dyscyplin jak socjologia, literaturoznawstwo, kulturoznawstwo, historia, historia sztuki czy muzealnictwo do refleksji nad społecznymi i kulturowymi kontekstami owych (realnych lub istniejących w narracjach) przedmiotów, nad relacjami i zależnościami, jakie zachodzą między nimi a ich posiadaczami czy społecznościami w których istnieją; nad obejmującymi je procesami pamięci i zapomnienia.

Proponowane obszary tematyczne (niewyczerpujące interesującej nas problematyki):

- oswajanie przestrzeni przez oswajanie rzeczy
- rzeczy jako dziedzictwo kłopotliwe, trudne, porzucone
- zawłaszczenie rzeczy – zawłaszczenie pamięci
- trzecie i czwarte pokolenie (pokolenie wnuków) wobec dziedziczonych rzeczy
- muzealizacja rzeczy
- rzeczy jako łącznik ponadkulturowy/ ponadnarodowy
- rzeczy jako świadek przeszłości
- kulturowe biografie rzeczy
- niepamięć/zapomnienie a rzeczy

Organizatorzy:

Zakład Socjologii Pogranicza Instytutu Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Polish Memory Studies Group, wrocławski oddział Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, OP ENHEIM oraz Fundacja Urban Memory (projekt MultiMemo, finansowany przez UE – program CERV).

Komitet organizacyjny:

Dr Kamilla Biskupska
Dr hab. Julita Makaro
Dr hab. Natalia Niedźwiecka-Iwańczak
Dr Agata Strządała (sekretarz konferencji)